Rau húng chanh – Cách trồng và chăm sóc đúng cách tại nhà

Húng chanh, còn được biết đến với các tên gọi như tần dày lá, rau thơm lùn, hay rau thơm lông, là một loại rau thơm và cây dược liệu quen thuộc với nhiều người. Không chỉ dùng để gia tăng hương vị cho các món ăn, húng chanh còn là một bài thuốc hữu hiệu trong việc trị ho và giải cảm. Trong bài viết này, Monrovia sẽ hướng dẫn bạn cách trồng và chăm sóc rau húng chanh đúng cách, giúp bạn có thể tự tay trồng và thu hoạch ngay tại vườn nhà bạn.

Giới thiệu rau húng chanh

Cây húng chanh, có tên khoa học là Plectranthus amboinicus hay còn được biết đến với nhiều tên gọi khác như rau tần dày lá, rau tần, rau thơm lùn, rau thơm lông, và dương tử tô. Mặc dù thường bị nhầm lẫn với nhiều loài cây có mùi khác, húng chanh có những đặc điểm riêng biệt dễ nhận biết và đem lại nhiều tác dụng đa dạng. Nếu chú ý kỹ, bạn sẽ thấy cây húng chanh nổi bật với mùi thơm đặc trưng cùng nhiều công dụng từ ẩm thực đến y học.

Đặc điểm rau húng chanh

Hình dáng bên ngoài

Húng chanh là loại cây thân thảo, nhưng phần thân gần gốc lại thuộc loại thân gỗ và có nhiều đốt. Lá và mầm nhánh sẽ phát triển từ những mắt đốt đỏ, tạo nên một cấu trúc đặc biệt cho cây.

Kích thước

Cây có chiều cao từ 20-50 cm.

Lá

Lá húng chanh mọc đối nhau, dày cứng, giòn và mọng nước. Mép lá có khía răng tròn, khi sờ vào cảm nhận được độ dày cứng và lá có lớp lông mịn. Mặt trên của lá có lông đơn, trong khi mặt dưới có màu xanh lục nhạt và nhiều lông bài tiết. Lá cây chứa tinh dầu có mùi thơm như chanh, rất dễ chịu, do đó cây được gọi là húng chanh.

Hoa

Hoa húng chanh nhỏ, có 4 tiểu nhị, màu tím đỏ và mọc thành chùm ở đầu cành, tạo nên một điểm nhấn thu hút.

Quả 

Cây húng chanh rất ít khi kết quả, nhưng nếu có thì quả nhỏ, tròn và có màu nâu.

Lợi ích nổi bật của rau húng chanh

Theo Đông y, lá húng chanh có vị the cay, hơi chua, mùi thơm, tính ấm, và quy kinh Phế, Can. Tác dụng nổi bật của loại thảo dược này đã được nhân dân ghi nhận bao gồm: 

1. Kháng khuẩn: Nhiều thí nghiệm đã chứng minh tinh dầu rau húng chanh có tác dụng ức chế mạnh các vi khuẩn với nồng độ ức chế thấp. 
2. Tác động đến côn trùng gây hại: Húng chanh có khả năng ức chế nhiều loài muỗi khác nhau, đặc biệt là thông qua thành phần tinh dầu của chúng. Chiết xuất từ húng chanh được coi là phương pháp kiểm soát sinh học tự nhiên, bền vững với hệ sinh thái.
3. Hỗ trợ an thần: Do chứa hàm lượng tinh dầu dồi dào cùng hương thơm tươi mát dễ chịu, chiết xuất từ húng chanh có thể giúp an thần và hỗ trợ hệ thần kinh một cách nhẹ nhàng.
4. Chống Oxy hoá: Húng chanh chứa nhiều chất chống oxy hóa mạnh mẽ, đặc biệt là từ tinh dầu của chúng. Các hợp chất phytochemical như carvacrol và thymol đã được kiểm nghiệm có tác dụng chống oxy hóa mạnh mẽ trên mô hình động vật. 
5. Điều trị một số bệnh khác: Rau húng chanh cũng được sử dụng trong các bài thuốc dân gian như: giảm ho, ra mồ hôi, hạ sốt, đau đầu,…

Thời điểm trồng rau húng chanh hợp lý

Cây húng chanh thường nở hoa vào các tháng 4 – 5 và tháng 10 – 12. Tuy nhiên, bạn có thể trồng và thu hoạch rau húng chanh quanh năm.

Cách trồng rau húng chanh

Chuẩn bị trước khi trồng

Đất trồng

Cây rau húng chanh thích hợp trồng trong các loại đất tơi xốp và thoát nước tốt. Để tăng độ xốp cho đất, bạn có thể trộn đất với bùn rêu hoặc sử dụng đất sạch đã trộn sẵn để cung cấp cho cây các dưỡng chất thiết yếu. 

Hiện nay, sản phẩm đất sạch đã trộn sẵn Soilmix được rất nhiều người ưa chuộng. Với công thức độc quyền từ Monrovia, đất trồng Soilmix sử dụng hoàn toàn nguyên liệu hữu cơ sạch, giàu đạm, lân, kali, và amino acid, giúp cân bằng dinh dưỡng cho cây trong suốt quá trình sinh trưởng và phát triển.

Vị trí trồng

Chọn vị trí có ánh sáng nhẹ, vừa. Hạn chế những nơi có ánh sáng gắt. Rau húng chanh cũng rất ưa nắng nhưng cũng ưa bán bóng râm nên có thể đặt cây ở hành lang, sân thượng, ban công,.. 

Phân bón

Cây rau húng chanh sẽ phát triển mạnh mẽ hơn khi được bổ sung thêm phân hữu cơ trong giai đoạn cây con, bạn có thể bổ sung phân trùn quế cây để cây phát triển mạnh mẽ. 

Chậu trồng

Sử dụng chậu, khay, thùng xốp tuỳ ý và có lỗ thoát nước cho cây. Nhưng nên chọn chậu hoặc thùng xốp phải có độ rộng ít nhất 30cm và độ sâu 35-45cm. 

Giống rau húng chanh

Có 2 phương pháp trồng rau húng chanh:

• Phương pháp gieo hạt: Lựa chọn chỗ bán hạt giống uy tín, không được sử dụng hạt giống ẩm mốc.

Bước 1: Ngâm và ủ hạt giống trong nước ấm với tỷ lệ 3 lạnh: 2 sôi khoảng 4-6 tiếng.

Bước 2: Vớt hạt ra rồi ủ trong chiếc khăn ấm và ẩm khoảng từ 2 đến 3 ngày hạt sẽ nảy mầm và có thể đem gieo

• Phương pháp giâm cành: 

Bước 1: Chọn những nhánh cây húng chanh trưởng thành, cây không có nụ và hoa ở ngọn.

Bước 2: Cắt trực tiếp ngay dưới nút lá đoạn một khoảng 10-15cm. Cả cây sẽ có chiều dài từ 20-25cm.

Bước 3: Gieo trồng xuống đất đã được chuẩn bị.

Tiến hành trồng rau húng chanh

Bước 1: Cho đất trồng dã chuẩn bị sẵn vào chậu hoặc thùng xốp có lỗ thoát nước. 

Bước 2: Tạo lỗ sâu vừa đủ để gieo hạt húng chanh hoặc cành đã được giâm  xuống rồi phủ một lớp đất mỏng lên vị trí vừa gieo.

Bước 3: Cung cấp nước để giữ ẩm cho đất. Đặt chậu hoặc thùng xốp ở vị trí có ánh nắng trực tiếp cho đến khi cây ra lá mầm nhỏ và lá non.

Xem thêm: Hướng dẫn trồng rau húng quế tại nhà ăn quanh năm

Cách chăm sóc rau húng chanh đúng cách

Tưới nước

Húng lủi là một loại rau ưa nước, vì vậy bạn cần bổ sung nước đầy đủ để cây không bị khô héo và chết dần. Trong mùa khô, nên tưới nước hai lần mỗi ngày, vào sáng sớm và chiều mát, để giữ cho đất luôn ẩm. Tuy nhiên, hãy đảm bảo chậu có khả năng thoát nước tốt để tránh tình trạng ngập úng.

Khi cây con mọc được 2-3 lá, hãy tưới nước ba lần mỗi ngày. Việc giữ cho cây không bị khô hay úng là rất quan trọng, vì nếu không, cây sẽ dễ bị đen thân, lá và chết dần.

Ánh sáng

Húng lủi cũng là một loại rau gia vị và rau thơm ưa sáng. Tuy nhiên, nếu trồng ở môi trường có nhiều bức xạ như trong thành phố, bạn không nên để rau dưới ánh nắng trực tiếp. Hãy có biện pháp che đậy để tạo bóng râm, giúp giảm nhiệt độ và bảo vệ cây khỏi ánh nắng gay gắt.

Cắt tỉa

Cắt bỏ những chồi non giúp cây dễ ra những cành mới. Hãy tỉa những phần cuối của thân giữa, lưu ý cắt tỉa nhẹ nhàng để tránh làm cây bị bầm dập. Việc tỉa cành đúng cách sẽ thúc đẩy cây phát triển tươi tốt hơn.

Bón phân

Khoảng 20 ngày sau khi trồng, bạn nên bón thêm phân hữu cơ, phân dê, phân bò, phân trùn quế,… cho cây. Sau đó, cứ mỗi 20 – 30 ngày lại tiếp tục bón phân đợt tiếp theo để đảm bảo cây có đủ dinh dưỡng để phát triển khỏe mạnh.

Thu hoạch rau húng chanh

Bạn có thể thu hoạch húng chanh sau khi gieo trồng từ 20 – 30 ngày. Khi thu hoạch, bạn có thể nhổ cả cây hoặc chỉ hái phần ngọn. Tuy nhiên, hãy chừa lại phần gốc khoảng 5 – 10 cm để cây có thể tiếp tục sinh trưởng và phát triển.

Tổng kết

Rau húng chanh là một loại cây gia vị và dược liệu tuyệt vời, không chỉ dễ trồng mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe và bữa ăn gia đình. Với những hướng dẫn chi tiết của Monrovia về cách trồng và chăm sóc rau húng chanh đúng cách, bạn hoàn toàn có thể tự tay trồng và thu hoạch loại rau thơm này ngay tại vườn nhà. Hãy theo dõi Monrovia để thêm thêm nhiều thông tin về cách trồng và chăm sóc cây cảnh và vườn của mình nhé!